Dao's Family - Home Page
Maphia TRÊN Bi‹n
(phóng s¿ tØ TOKYO)
NgÜ©i NhÆt cÛng nhÜ ngÜ©i Nga rÃt khoái æn cua b‹ mà không chÌ v§i hình thÙc hÃp lu¶c v§i phÜÖng pháp truyŠn thÓng, mà Ç‹ æn kèm v§i pho mát chính hiŒu "con nai vàng" và uÓng kèm bia hÖi. Dù th‰ nào Çi n»a cÛng phäi nhÆn ra m¶t ÇiŠu, chÌ m§i khoäng 20 næm trܧc thôi món æn này ÇÓi v§i h† vÓn là thÙ sÖn hào häi vÎ hi‰m có - tÃt nhiên là rÈ hÖn trÙng cá Çen, nhÜng Ç¡t hÖn nhiŠu so v§i trÙng cá ÇÕ. M†i s¿ Ƕt nhiên thay Ç°i vào nh»ng næm 90, khi giá cua b‹ hå nhanh ljn chóng m¥t ª NhÆt Bän. ChÌ m§i xét 5 næm gÀn Çây, giá cua b‹ Çã hå giá còn có m¶t nºa và nhÜ l©i kh£ng ÇÎnh cûa nh»ng bà n¶i tr® NhÆt mà tôi quen - là thÎt cua b‹ trª thành bình thÜ©ng trên bàn æn gia Çình. NgÜ©i ta thÆm chí nÃu súp sáng b¢ng thÎt cua b‹, Çièu mà trܧc Çây có mÖ cÛng không thÃy.
Không phäi là b‡ng nhiên tÃt cä cua b‹ quy‰t ÇÎnh kéo nhau vŠ NhÆt Bän. KÈ làm phúc trong viŒc này cho các bà n¶i tr® NhÆt là anh bån láng giŠng Nga, tØ Çó ÇÒ häi sän rÈ tiŠn Ç° vào tràn ngÆp các thÎ trÜ©ng th¿c phÄm cûa NhÆt.
Theo Çánh giá cûa các chuyên gia Nga thì con sÓ thÃt thoát tØ häi sän cûa nhà nܧc là 2 t› Çô la/næm. Con sÓ này gÀn kh§p v§i con sÓ do ViŒn nghiên cÙu hŒ thÓng cûa m¶t quÆn n¢m ngay phía b¡c cûa Çäo Hokkaido. Theo l©i cûa ông Nobuo Aray, giám ÇÓc ÇiŠu hành, thì trÎ giá hàng häi sän lÆu tØ Nga vào NhÆt hàng næm ܧc lÜ®ng khoäng 1 t› Çô la. ñÃy là không tính ljn sÓ chuy‹n sang Nam Hàn và MÏ.
ñ‹ so sánh, vào tháng 9 næm nay chính phû Nga tìm m†i cách Ç‹ thuy‰t phøc QuÏ tiŠn tŒ quÓc t‰ cho vay khoän tín døng m§i 675 triŒu Çô la Ç‹ trä cho khoän tín døng cÛng ngÀn Ãy Çã ljn hån trä. Có th‹ nh§ thêm viŒc Trernomurdin trong m¶t bài phát bi‹u cách Çây không lâu tåi Duma QuÓc gia Çã tuyên bÓ r¢ng ljn næm 2000 Nga së kéo ÇÜ®c khoäng 10 t› Çô la ÇÀu tÜ vào trong nܧc.
Nh»ng Bäng HiŒu Ti‰ng Nga Trên Cäng NhÆtTØ nh»ng cánh cºa s° cûa thành phÓ Nemuro, n¢m ª phía Çông-b¡c Çäo Hokkaido, vào nh»ng ngày ÇËp tr©i co th‹ nhìn thÃy rõ Nam KurilÜ - v§i nh»ng vŒt núi thÅm kéo dài ljn chân tr©i. Vì vÎ trí ÇÎa lš cûa mình cäng này ÇÜ®c coi là Çi‹m cÖ sª cho phong trào "Çòi låi lãnh th° phía b¡c": ª ÇÃy ngÜ©i ta gom tiŠn d¿ng lên m¶t viŒn bäo tàng v§i th‹ hiŒn "ÇÃu tranh dành ÇÃt ljn hÖi thª cuÓi cùng", trên ÇÜ©ng phÓ thÃy treo ÇÀy dÅy nh»ng bi‹u ng» v§i n¶i dung tÜÖng t¿. Còn tØ Çài quan sát bi‹n có th‹ nhìn thÃy toàn cänh nh»ng Çäo KurilÜ này qua Óng læng kính.
Tuy nhiên vào th©i gian gÀn Çây, Nemuro có vÈ ít giÓng hÖn v§i ÇÌnh cao ÇÃu tranh chÓng s¿ xâm læng cûa xô vi‰t Nga: bäng hiŒu trܧc tòa thÎ chính, ngoài ti‰ng NhÆt bây gi© có thêm cä ti‰ng Nga, trên ÇÜ©ng phÓ tràn ÇÀy các bäng hiŒu ti‰ng Nga, còn trong các cºa hàng thì giá cÛng ÇÜ®c ÇŠ b¢ng ti‰ng Nga v§i kèm thêm chÌ dÅn rÃt nhøc må "Máy gì âm rÃt tÓt", "Çèn pin bÕ túi rÃt tiŒn" và v.v... Nguyên nhân dÅn ljn s¿ âu y‰m Ƕt bi‰n này chÌ có m¶t - cûa b‹ rÈ tiŠn tØ Nam KurilÜ chuy‹n Ò åt vào Çây Çã nuôi sÓng cä vùng.
HÀu nhÜ m‡i ngày låi có s¿ cÆp b‰n Nemuru cûa nh»ng tàu mang c© Nga, ÇÜ®c lính biên phòng Nga ki‹m soát mang theo häi sän vào cäng. Công viŒc "nhÆp khÄu" hi‹n hiŒn phi pháp này trª thành công viŒc và thu nhÆp chính cûa thành phÓ, vÓn vÃt vä vì nghŠ Çánh cá nh†c nh¢n khó khæn cûa mình.
CÖ ch‰ khai thác "tay trái" và vÆn chuy‹n häi sän ÇÜ®c tính toán kÏ Ç‰n tØng chi ti‰t nhÕ. PhÀn l§n tàu Nga hoåt Ƕng trên vùng "tam gíác" n°i ti‰ng vŠ nhiŠu cua b‹ n¢m vŠ phía nam cûa Çäo Kunashir thu¶c Nam KurilÜ, nh»ng tàu này không ra vào các cäng Nga mà hoàn toàn làm viŒc cho NhÆt. Vào tháng giêng-tháng mÜ©i m¶t næm 1996 tåi Nam Kurilsk Kunashir, nÖi Çang kš phÀn l§n tàu Nga hoåt Ƕng trong khu v¿c này, cho thÃy có 119 chuy‰n tàu Çã Çang kš ra khÖi. CÛng th©i Çi‹m Çó sÓ tàu Nga vào cäng Nemura là 934 lÀn. S¿ chênh lŒch rÃt l§n này chÌ có th‹ giäi thích ÇÜ®c b¢ng m¶t ÇiŠu: các tàu Nga ra khÕi cäng Nga là làm viŒc cho NhÆt, chuy‹n ljn Çó m†i häi sän Çánh b¡t ÇÜ®c. CÛng tåi Çó h† sºa ch”a tàu, ti‰p nhiên liŒu, nܧc, thÙc æn và tÃt nhiên là nhÆn tiŠn cho nh»ng phi vø "tay trái" này.
"Chúng tôi có tÃt cä m†i con dÃu..."
M¶t th©i gian trܧc Çây, hãng truyŠn hình NHK Çã khôn khéo ÇÜa ÇÜ®c m¶t ngÜ©i cûa mình lên m¶t trong nhuÛng tàu trên, ngÜ©i này moi ra ÇÜ®c m†i mánh khóe trong công viŒc kinh doanh này, thÆm chí kèm theo cä bæng hình quay tr¶m ÇÜ®c. Nh»ng tÜ liŒu này chÙng tÕ viŒc làm giä måo nh»ng giÃy t© Çæng và s° sách Çæng kš ra khÖi. Các thûy thû cÛng m¥c xác cä nh»ng ÇiŠu kiŒn Çánh b¡t do chính quyŠn Nga Ç¥t ra. Ch£ng hån tØ phóng s¿ trên chi‰c tàu mà NHK quay tr¶m, tàu này chÌ có giÃy phép Çánh 25 tÃn cua b‹ các c«, th‰ mà theo h®p ÇÒng v§i Nemuro, tàu này Çã chª t§i Çó 130 tÃn.
LuÆt pháp NhÆt Bän Çòi hÕi m†i ÇÒ häi sän nܧc ngoài phäi thông qua häi quan trên lãng th° nܧc mình và có giÃy phép xuÃt khÄu sÓ hàng Çó. TÃt nhiên các bån t¿ hi‹u là lÃy Çâu ra giÃy Çó m¶t khi các tàu này Çánh b¡t cua trên lãnh th° Nga và chª ngay qua NhÆt bán, h† m¥c xác nh»ng thû tøc hành chính quan liêu. Thûy thû tàu Çã giäi thích cho phong viên NHK ÇÖn giän r¢ng:"thuyŠn trܪng chúng tôi có Çû m†i con dÃu". H† có cä nh»ng mÅu giÃy t© rªm v§i triŒn cûa häi quan Nam KurilÜ "Cho phép ra khÖi". Nh»ng giÃy t© này tåo cho cua b‹ tr¶m ÇÜ®c m¶t cái vÕ hoàn toàn h®p lŒ, ÇÜ®c thành lÆp ngay tåi b© Nemuro, Nobuo Aray kh£ng ÇÎnh nhÜ vÆy.
Có cä phÜÖng cách khác, ÇÃy là khi häi sän ÇÜ®c chuy‹n lên nh»ng tàu vÆn täi Nga Çang Çi vŠ NhÆt, trong trÜ©ng h®p này h† cÛng làm giä giÃy t© và chia nhau theo t› lŒ 50x50.
Tåi NhÆt, dân Çánh cá Nga luôn v¶i bán häi sän Çánh lÆu cûa mình cho nhanh nên h† thÜ©ng bán v§i giá rÃt rÈ, - Nobuo Aray giäi thích. - ñÃy là m¶t nguyên nhân chính cûa viŒc hå giá nhanh chóng nh»ng Ç¥c sän quí giá này.
Nga chuy‹n hàng ljn - NhÆt bán låi
VŠ bän chÃt, nh»ng dân buôn Çi bán låi cûa NhÆt và dân chài Nga Çã tåo lên m¶t hình thÙc h®p tác kinh t‰ hoàn häo nhÃt - có lë là hiŒu quä nhÃt trong quan hŒ kinh t‰ gi»a hai nܧc. Ti‰c r¢ng nó låi mang tính không h®p pháp và hình s¿, - m¶t nhà ngoåi gia cao cÃp Nga ª NhÆt than phiŠn. - NgÜ©i Nga Çánh b¡t và chuy‹n ljn, ngÜ©i NhÆt mua và bán låi. Dân Çánh cá lÆu NhÆt gi© Çây không còn phäi chÎu nguy hi‹m dܧi làn Çån cûa biên phòng Nga n»a - ngÜ©i Nga t¿ mang ljn cho h† v§i giá rÈ. Nh»ng khoän tiŠn kh°ng lÒ tuÒn ra nܧc ngoài và hoàn toàn ch£ng giúp gì cho s¿ phát tri‹n cûa chính Nam KurilÜ cÛng nhÜ Ç¶i tàu Çánh cá Nga. TÃt cä nh”ng nhân vÆt then chÓt Nga ª ViÍn Çông tØ lâu Çã bÎ mua ho¥c t¿ bán mình, không loåi trØ r¢ng tiŠn trä "thû tøc" có th‹ Çi ljn tÆn Mosow.
ViŒc Çánh b¡t bØa bãi này là m¶t cú Çánh ch‰t ngÜ©i ÇÓi v§i d¿ tr» bi‹n cûa vùng ViÍn Çông. Các giám ÇÎnh ª Sakhalin, ch£ng hån, Çã thú nhÆn r¢ng cua b‹ trong khu v¿c này có th‹ bi‰n mÃt hoàn toàn trong vòng 2-3 næm n»a, n‰u nhÜ "công ty liên doanh Nga-NhÆt" vÅn ti‰p tøc làm viŒc v§i tÓc Ƕ nhÜ hiŒn nay. HÖn n»a, vÃn ÇŠ không chÌ gi§i hån ª Nam KurilÜ. Theo thông tin cûa ViŒn ngiên cÙu hŒ thÓng vùng Hokkaido, cÛng v§i hình thÙc tÜÖng t¿ cua b‹ ÇÜ®c chuy‹n ljn tØ tÌnh Khabarovsk, tØ Sakhalin, tØ các khu v¿c cûa Camchatka.
Nh”ng thành viên cûa doanh nghiŒp này cÛng có s¿ biŒn båch cho mình. Ch£ng hån các dân Çánh cá tØ Nam KurilÜ nói th£ng, r¢ng chính s¿ th© Ö cûa chính quyŠn ÇÎa phÜÖng Çã ÇÄy h† vào cu¶c sÓng nhÜ vÆy, v§i nhÛng l©i hÙa hËn vi‹n vông vŠ viŒc phát tri‹n kinh t‰ vùng, trong khi Çã hÖn hai næm h† không nhÆn ÇÜ®c lÜÖng. Theo l©i h†, giá cܧc vÆn chuy‹n Ç¡t bÃt h®p lš làm cho bÃt cÙ xí nghiŒp Çánh cá nào Çang làm viŒc cÛng bÎ l‡. Theo logich này cûa dân chài thì h† không còn ÇÜ©ng sÓng nào khác ngoài Çánh và chuy‹n sang Namuro bán. TÃt cä nh”ng ÇiŠu này Çúng cä, nhÜng Çúng cä ÇiŠu khác: tiŠn ki‰m ÇÜ®c tØ kinh doanh này Çã tØ lâu có th‹ bi‰n nh»ng hòn Çäo hoanh hoá này thành thiên ÇÜ©ng, n‰u nhÜ nh”ng "khoän chi cua" không chåy vào túi ai Çó.
Có vÃn ÇŠ cä trong vÃn ÇŠ pháp lš. Ch£ng hån, ª Nga, không có luÆt nào gi§i hån viŒc chuy‹n häi sän tØ 200 d¥m cûa vùng kinh t‰ trong nܧc ra khÕi biên gi§i. Hoåt Ƕng cûa Häi quan Nga không ph° bi‰n ª vùng này, chÌ gi§i hån sau våch lãnh th° trên nܧc. ñÖn giän hÖn là trong th©i Çi‹m hiŒn nay chÌ có th‹ nói vŠ s¿ vi phåm luÆt cûa m¶t vài dân chài.
Trong kinh doanh cûa "LD Nga-NhÆt" này rõ ràng còn có s¿ ûng h¶ ngÃm ngÀm cûa nh»ng th‰ l¿c khác. Chính quyŠn NhÆt hoàn toàn không có š ÇÎnh tóm b¡t nh»ng dân chài Nga khi h† trình giÃy t© rªm. Kinh doanh lÆu hi‹n nhiên Çã nuôi sÓng nhiŠu ngÜ©i ª Çó, nh»ng ngÜ©i này låi trä thu‰ ÇŠu Ç¥n, góp phÀn phát tri‹n kinh t‰ vùng phÜÖng b¡c vÓn låc hÆu này. ViŒc xóa bÕ "LD Nga - NhÆt" së là thiŒt thòi l§n cho h†.
Làm gì Çây?
NhÜng tình hình có th‹ thay Ç°i. Lính biên phòng cách Çây không lâu bÃt bình v§i s¿ vÜ®t m¥t cûa "LD" næm nay Çã Çåt ÇÜ®c møc Çích mình là n¡m tr†n m†i chÙc næng vÓn cûa bên bäo vŒ cá Nga trܧc Çây. "Biên phòng - ÇÙng vŠ phía chúng ta - vÎ ngoåi giao trên nhÃn månh nhÜ vÆy. - h† áp døng nh»ng biŒn pháp kh¡t khe Ç‹ bäo vŒ tài nguyên bi‹n...".
Có th‹ sº døng nh»ng biŒn pháp quÓc t‰ ph° bi‰n nhÜ qua hŒ thÓng liên låc báo cho bên NhÆt bi‰t tàu nào mang bao nhiêu (theo giÃy phép) häi sän së cÆp b‰n lúc nào ... vŠ phía NhÆt, yêu cÀu chÓt ch¥t vÃn ÇŠ thanh toán thä n°i nhÜ hiŒn nay, b¡t quy‰t toán trên h®p ÇÒng, trä vào tài khoän, ch£ng hån ÇÙng tên các thuyŠn trܪng.
CÛng có th‹ thuê ngÜ dân NhÆt Çánh b¡t cua trên bi‹n Nga. Ki‹m soát ch¥t viŒc này së phá v« hŒ thÓng Çánh b¡t tr¶m và giÃy t© giä måo nhÜ hiŒn nay.
VÃn ÇŠ hå giá häi sän Nga không ÇÖn giän và Çòi hÕi phäi có thÜÖng lÜ®ng quÓc gia, Ç‹ không phäi chÌ dân buôn Çi bán låi có quyŠn Ç¥t giá thÎ trÜ©ng. Trong trÜ©ng h®p này thÙ nhÃt phäi có s¿ tÜÖng tác cûa Çåi diŒn thÜÖng måi Nga ª NhÆt, thÙ hai - các phi dø doanh thÜÖng phäi h®p pháp./.